TEKNE ELEKTRİK SİSTEMLERİNDE EN SIK YAPILAN HATALAR

TEKNE ELEKTRİK SİSTEMLERİNDE EN SIK YAPILAN HATALAR

Tekne elektrik sistemi, deniz üzerindeki güvenliğin ve konforun bel kemiğidir. Ancak birçok tekne sahibi, kablolama, sigorta ve akü bağlantılarında farkında olmadan hatalar yapar.
Bu hatalar zamanla kısa devreye, yangına ya da motor arızasına yol açabilir.
Bu rehberde, teknelerde en sık yapılan elektrik hatalarını ve bunlardan nasıl kaçınabileceğinizi anlatıyoruz.

? 1. Yanlış Akü Bağlantısı

Akülerin seri-paralel bağlantısında yapılan küçük bir hata, tüm sistemi riske atabilir.

• Seri bağlantı: Voltajı artırır (örneğin 12V + 12V = 24V)

• Paralel bağlantı: Amperi artırır (kapasite uzar, voltaj sabit kalır)

⚠️ Hata: Farklı yaşta veya kapasitede aküleri aynı devrede kullanmak performansı düşürür ve erken arızaya neden olur.
? Doğru Uygulama: Aynı marka ve yaşta aküleri, uygun kesitte kablolarla bağlayın.

? 2. Uygun Olmayan Kablo Kesiti

Kabloların kesiti ne kadar küçükse, ısı artışı ve voltaj düşümü o kadar fazladır.

• Kablo kesiti akım yüküne göre belirlenmelidir.

• Marin kablolar her zaman kalay kaplı (tinned copper) olmalıdır.

⚠️ Hata: Ev tipi kabloların teknelerde kullanılması korozyon ve kısa devreye neden olur.
? Doğru Uygulama: Her cihaz için üretici değerlerine göre AWG veya mm² kesitli kablo seçin.

? 3. Sigorta veya Devre Kesici Kullanmamak

Birçok teknede, özellikle küçük sistemlerde sigorta göz ardı edilir.
Ancak bir kısa devre durumunda sigortasız hat, yangın riski taşır.

⚠️ Hata: Aküden çıkan ana besleme hattında sigorta bulunmaması.
? Doğru Uygulama: Her pozitif (+) hat çıkışına uygun amperde sigorta veya devre kesici ekleyin.

? 4. Topraklama (Grounding) Hataları

Elektrik sisteminde doğru topraklama, elektrik kaçağı ve elektroliz riskini azaltır.

⚠️ Hata: Gövdeyle (hull) yanlış toprak bağlantısı yapmak, özellikle alüminyum teknelerde korozyona yol açar.
? Doğru Uygulama: Topraklama noktalarını bir “common ground bus” üzerinde toplayın, gövdeye direkt bağlamayın.

? 5. Kablo Uçlarını Korumamak

Nemli ortamda açık kablo uçları zamanla oksitlenir ve direnç artar.

⚠️ Hata: Kablo uçlarını lehimlemeden veya koruyucu kılıf kullanmadan bırakmak.
? Doğru Uygulama: Marin tipi ısı ile daralan makaron (heat-shrink) ve terminal konnektörleri kullanın.

? 6. Yetersiz Enerji Yönetimi

Sonradan eklenen elektronik cihazlar (radar, GPS, ses sistemi) akü yükünü artırır.

⚠️ Hata: Tüm cihazların aynı aküden çalıştırılması.
? Doğru Uygulama: Servis ve marş akülerini ayırın. Gerekirse akü ayırıcı (battery isolator) veya akıllı şarj rölesi kullanın.

? 7. Yetersiz Etiketleme ve Planlama

Kabloların renk kodu veya etiketleme yapılmazsa, arıza anında müdahale zorlaşır.

⚠️ Hata: Rastgele kablo renkleri kullanmak.
? Doğru Uygulama:

• Pozitif (+): Kırmızı

• Negatif (–): Siyah veya sarı

• Aydınlatma devreleri: Mavi

• Navigasyon sistemleri: Beyaz

⚙️ Sonuç

Elektrik sistemleri karmaşık görünse de, doğru kablolama ve düzenli bakım sayesinde uzun ömürlü, güvenli ve verimli çalışır.
Herhangi bir müdahalede bulunmadan önce sistem şemasını gözden geçirmek ve kaliteli marin ürünler kullanmak en iyi yatırımdır.

? CTA – Darsenale Tavsiyesi:

Marin elektrik ekipmanları, sigortalar, aküler ve kablo setleri için Darsenale Elektrik ve Aydınlatma Kategorisini ziyaret edin.